Szlify i zdobienia szkła restauracyjnego

Szkło klasyczne i kryształowe to najczęściej używane naczynia w gastronomii. Jest to efekt łatwego utrzymania higieny, estetyki i dużej dostępności rodzajów i wzorów. Wiele restauracji czy hoteli preferowane są szklanki, czy kieliszki gładkie, bez wzorów i dodatkowych kolorów. Gdzie indziej króluje szkło rżnięte, grawerowane z dodatkowymi warstwami kolorystycznymi. Wszystko zależy od stylu lokalu, jego charakteru oraz rodzaju serwowanych dań i napojów.

Wybór szkła

Szlifowane i zdobione szkło znajdzie swoje miejsce w lokalach, gdzie prezentacja dań i napojów jest tak samo ważna, jak jakość potraw. Oczywiście, najlepiej będzie, gdy efekt wow! dotyczyć będzie jedzenia i zastawy. Dotyczy to ekskluzywnych restauracji, które przestrzegają narzuconych norm elegancji i etykiety. Innymi miejscami, gdzie z pewnością znajdziemy zdobione szkło to kawiarnie, tematyczne puby (szkockie, irlandzkie), gdzie serwowane są napoje gorące i zimne, jest piwo i leżakowane, wysokoprocentowe alkohole. W takich miejscach w użyciu są kieliszki do wina, wódki, likieru, szklanki do napojów, pokale, literatki, kufle, szklanki do whisky z grubym dnem, puchary. Każdy z tych rodzajów naczyń może być zdobiony ręcznie i maszynowo. Spójrzmy na popularne rodzaje zdobień i szlifów.

Rodzaje szlifów

• szlif cebulka - wzór jaki tworzą poszczególne szlify, przypomina pionowy przekrój cebuli;
• szlif młynek - wzór przypominający wirującą gwiazdę, stworzony w drugiej połowie XIX wieku na Śląsku, do dzisiaj bardzo popularny;
• szlif caro - ten szlif należy do najbardziej popularnych szlifów, którego linie tworzą siatkę złożoną z kwadratów pod kątem;
• KR3 - w jakimś sensie to wariacja szlifu caro, składa się z dwóch linii rombów, a trzeci jest otwarty i ma wydłużone pionowe cięcia, przypomina otwartą koronę, bardzo nowoczesny w odbiorze;
• ST 3228 - nowoczesny szlif, w kratę, z solidnymi wcięciami, wazony, dzbanki, salaterki z tym szlifem, idealnie pasują do owoców lub dużych bukietów.

Trzeba pamiętać, że wzory szlifów są owocem pracy działów projektowych hut szkła i szlifierni. Tworzone są także wzory na wyłączność we współpracy z artystami. W związku z tym, czasami te same wzory szlifów, różnią się od siebie w zależności od producenta. Inne często wykorzystywane szlify to palma, jodła, łuski, wzory geometryczne.

Barwienie i zdobienie szkła

Dodawanie koloru czy elementów ozdobnych, nie jest niczym nowym. Upiększanie szkła, ma swoje korzenie w jubilerstwie. Podobnie jak w sztuce złotniczej, wykorzystuje się te same lub podobne narzędzia i urządzenie. Metody fizyczne i chemiczne także są podobne. Do barwienia i ozdabiania szkła stosujemy następujące metody i techniki:

• barwienie płynnego szkła, przed utwardzeniem;
• łączenie szkła białego z kolorowym;
• użycie szlifu matowego lub polerowanego;
• użycie substancji powodujących na powierzchni efekt tęczy (iryzacja szkła);
• malowanie szkła farbami i złotem;
• piaskowanie dla zmatowienia powierzchni;
• giloszowanie szkła (technika wytrawiana wzorów na szkle przy pomocy np. kwasu fluorowodorowego).

Szkło czy kryształ?

To pytanie, zadają sobie przyszli właściciele, szefowie kuchni i kierownicy sal. Co wybrać, aby klimat zarządzanego lokalu współgrał z ideą restauracji czy pubu. Ze względu na specyfikę obu materiałów, należy wziąć pod uwagę kilka czynników. Ekonomia jest kluczowa, jednak nie może być jedynym kryterium wyboru naczyń. Chodzi także o jakość zastawy, o grupę docelową klientów, rodzaj prowadzonej kuchni, działalność baru itd. Pomijając kwestie cen naczyń szklanych (ze szkła sodowego i borokrzemowego), a naczyń z kryształu (szkło ołowiowe), dobrze przed wyborem zobaczyć czym się one różnią między sobą. 

Szkło sodowe. Tanie, kruche, lekkie. Szybko się nagrzewa i nie lubi nagłych zmian temperatury. Pod wpływem detergentów, szybko matowieje.

Szkło borokrzemowe. Lekkie, nie traci blasku. Odporne na różnice temperatur. Często robione są z nich naczynia o podwójnych ściankach. Dzięki temu długo zachowują pierwotną temperaturę napoju czy potrawy (ta zaleta, wykorzystywana jest np. przy produkcji kubków termicznych). Ten rodzaj szkła pierwotnie był stosowany w naczyniach laboratoryjnych.

Szkło ołowiowe. Potocznie kryształ. Z tego szkła, produkuje się wiele naczyń, które są ozdobą niejednej restauracji. Dzięki zawartości ołowiu wspaniale błyszczy i załamuje światło, tworząc często podniosłą atmosferę, pełną elegancji i przepychu. W produkcji bardzo plastyczne, przez co możliwe jest tworzenie bardzo oryginalnych wzorów.

Sposoby dekoracji szkła w gastronomii, to temat nie tylko dla branży gastro. Także dla artystów, designerów i wizjonerów współczesnej gastronomii. Oby zawsze z głową i pożytkiem dla konsumentów.